Onbeschikbaarheid

De drijvende culturele kracht van het wereldbeeld dat wij ‘modern’ noemen, is het verlangen om de wereld beschikbaar te maken: wetenschappelijk kenbaar, juridisch berekenbaar, politiek beheersbaar en technisch controleerbaar. Maar een volledig gekende, geplande en beheerste wereld is een dode wereld: een wereld waarmee we niet in dialoog kunnen treden en waarvan we vervreemd raken. Vitaliteit, aanraking en echte ervaringen ontstaan juist in de ontmoeting met het onbeschikbare, het onkenbare en het onbeheersbare. Zo bezien is onbeschikbaarheid bepalend voor het menselijk leven en de fundamentele menselijke ervaring. Als we beter willen begrijpen hoe wij als moderne subjecten in de wereld staan, moeten we onderzoeken hoe wij ons individueel, cultureel en institutioneel verhouden tot het onbeschikbare. In zijn essay Onbeschikbaarheid doet de Duitse socioloog Hartmut Rosa hiertoe een eerste aanzet, in zijn zoektocht naar de voorwaarden voor een zinvol leven in moderne tijden.