Tijd en vrije wil

In Tijd en vrije wil ontwikkelt Nobelprijswinnaar Henri Bergson een theorie van de geleefde tijd. Hij laat overtuigend zien dat wij een te kwantitatief begrip van tijd hebben. Een voorbeeld is de analoge klok, die tijd ruimtelijke weergeeft. Ook de wetenschap vertaalt temporele fenomenen (zoals het leven, bepaalde gevoelens) graag in kwantitatieve termen. Het gevolg hiervan is dat alles zich lijkt te laten uitrekenen, vatten in formules. Deze neiging heeft nefaste gevolgen voor bijvoorbeeld de vrije wil, die zich juist onttrekt aan berekenbaarheid. In tegenstelling tot deze kwantitatieve opvatting ontwikkelt Bergson in Tijd en vrije wil een kwalitatief begrip van tijd. Tegenover de tijd van de klok stelt deze grote denker de ervaring van de tijd als proces, als 'duur'. Tijd en vrije wil is een van de filosofische hoofdwerken van Bergson en verscheen in 1889. Het prachtig geschreven werk is meer dan honderd jaar na verschijnen nog steeds uiterst actueel.